به نقل از «ایران آنلاین»

فناوری روز آنالیز خاک، ضرورت رقابت ما با یافته‌ها در سطح دنیا است

تاریخ انتشار: ۲۵ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۲۵۵۰۲

ایران جمعه: خاک یکی از موضوعات جدی برای بشر محسوب می‌شود. امروز خاک سرمایه‌ای برای دستیابی به ثروت‌های مختلفی از جمله تنوع غذایی است؛ از همین‌رو است که امسال روز جهانی خاک با عنوان «خاک، سرآغاز غذا» نامگذاری شد. اما اهمال در مراقبت از خاک به معنی صدمه دیدن اقلیم و تمامی ذخایر گیاهی و حتی زیست حیات وحش است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در بررسی آسیب‌های وارده به خاک و تحلیل وضعیت موجود منابع خاکی کشور پای صحبت‌های محمد انوار، کارشناس علوم خاک نشستیم. وی معتقد است دانشگاه‌ها نقش کلیدی در حفاظت از خاک دارند و می‌توانند سایر حوزه‌ها را نیز به سمت برنامه‌های مراقبتی بکشانند.

به لحاظ آب و هوایی ایران در منطقه خشک و کم آبی واقع شده است. آیا خاک منطقه نیز استعداد کشاورزی محدودی دارد؟

از 5/18 میلیون هکتار اراضی که قابل کشت هستند، سطح خاک‌های کشاورزی بدون محدودیت فقط معادل 2/1 میلیون هکتار است محدودیت قرار گرفتن در منطقه خشک و کم آب کره زمین و پستی و بلندی مناطق مختلف کشور، در بهره‌وری خاک تأثیر منفی می‌گذارد. از 5/18 میلیون هکتار اراضی قابل کشت که ذکر شد حدود 10 میلیون هکتار آن به‌صورت اراضی دیم و مرتعی و آیش است که برخوردار از منابع آب پایدار نیست و از 8 میلیون هکتار اراضی آبی هم فقط 2/1 میلیون هکتار بدون محدودیت و 8/6 میلیون هکتار دارای یک یا چند محدودیت مختلف به‌طور جداگانه یا توأم است که بسته به نوع محدودیت، مدیریت متفاوتی بر آن خاک‌ها باید اعمال شود که بتوان استفاده بهینه‌ای از آن کرد. مثل شوری، عمق بهینه خاک، سنگریزه، زهکشی، فقر ماده آلی، کمبود عناصر غذایی، آلودگی و غیره.

ویژگی، خصوصیات و عناصر منحصر به فردی در خاک مناطق مختلف ایران شناسایی شده است؟

با وجود اینکه به لحاظ اقلیمی و منابع آب، مشکلات زیادی داریم، خاک‌های ایران غنای بخصوصی از لحاظ برخی عناصر دارند که در بخش‌های مختلف قابل استفاده‌اند. حتی خاک‌هایی که از لحاظ کشاورزی به‌دلیل محدودیت‌ها و کم آبی و یا نبود آب قابل کشت نیستند مثل خاک‌های کویری و بیابانی، دارای عناصری هستند که به‌صورت مواد معدنی استخراج شده و در بخش‌های صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند و به این جنبه خاک‌ها هم می‌شود توجه کرد؛ ولی یک مشکل عمده فنی هم وجود دارد که خاک‌های ما هم دارای متولیان زیاد و هم نامشخص بودن مسئولیت اصلی بخصوص در بخش غیرکشاورزی است که لازم است یک مدیریت واحد و منسجم، حفظ و نگهداری و مصرف و پالایش آن را به عهده بگیرد.

دانشگاه‌ها در شناسایی توانمندی خاک چه اقداماتی داشته‌اند؟

دانشگاه‌ها و بخصوص رشته خاک شناسی یا مهندسی علوم خاک از رشته‌های باقدمت در تاریخ دانشگاه‌های ایران هستند و حتی پیش از ایجاد دانشگاه به سبک جدید نیز دانش کشاورزی قدیم مردم ایران بر اهمیت خاک و تقویت آن تأکید بسیاری داشته است  و سهم بسزایی در شناسایی خاک‌های ایران، ویژگی‌های موجود، محدودیت‌ها و تنوع و همچنین نحوه استفاده و مدیریت آنها دارند. گرایش‌های مختلف این رشته از جنبه‌های فیزیکی و شیمیایی تا حاصلخیزی و رده‌بندی و بیولوژیکی و موجودات زنده خاک و همچنین آلودگی و مسائل جدید متنابه زیست محیطی خاک را مورد بررسی قرار داده و با تربیت متخصصان علوم خاک، نقش عمده‌ای در بخش خاک کشاورزی و تولید غذا و امنیت غذایی کشور دارند.

محدودیت‌های سخت‌افزاری و نرم افزاری مطالعه خاک ایران چیست؟

مطالعه خاک در سطح گسترده و تهیه نقشه‌های مختلف خاک و تعیین همه خصوصیات آن برای همه مناطق، زمان و هزینه بسیار زیادی را لازم دارد. در طول زمان‌های متمادی مطالعات بسیاری چه توسط متخصصین خارجی و بعدها داخلی انجام شده که شاخص‌ترین مرکز در این زمینه مؤسسه تحقیقات خاک و آب کشور می‌باشد. این مؤسسه برنامه‌های منسجم در این زمینه دارد و تاکنون نیز نقشه‌های مختلف خاک تهیه کرده و کتاب‌ها و نشریات متعددی چه به‌صورت عمومی و چه جنبه‌های تخصصی خاک‌های ایران منتشر کرده است. ولی با توجه به اینکه خاک یک محیط پویا و در حال تغییر و تحول دایمی است بنابراین پیوسته باید مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد. برای این منظور زمان، سرمایه مادی، تجهیزات صحرایی و آزمایشگاهی زیاد و به روز و نیروی متخصص دائمی و همچنین برنامه مدون مطالعه و استفاده از نتایج این مطالعات مورد نیاز است که در بخش اجرایی کشاورزی و صنعتی مورد استفاده قرار گیرد. نظیر استفاده اصولی از کودها، مقابله با آلاینده‌ها، عوامل تخریبگر نظیر فرسایش، تولید محصول سالم، استفاده بهینه صنعتی و عمرانی و غیره. 

ایده‌ای برای معرفی توانمندی‌های خاک ایران دارید؟

در ایران همایش‌های ملی به‌صورت علمی به‌طور منظم برگزار می‌شود ولی اقدامات محدودی در حد نمایشگاه‌ها و یا تابلوهای خاک مناطق صورت گرفته است. برنامه‌ریزی‌هایی برای ایجاد موزه و گالری تخصصی خاک در موزه علم اردبیل انجام شده و در حال جمع‌آوری نمونه‌های متنوع خاک مناطق مختلف ایران توسط دانشجویان و محققان و علاقه‌مندان، طراحی و ساخت مونولیت‌ها، افق‌های مشخصه و پدیده‌های خاک‌شناسی و همچنین کتابخانه و آرشیو جامع خاک و اطلاعات خاک‌شناسی و دانشمندان این حوزه با همکاری انجمن علوم خاک ایران و مؤسسات مرتبط هستیم که در آینده‌ای نزدیک افتتاح خواهد شد.

دانش ارائه شده در دانشگاه‌ها در حوزه خاک شناسی چقدر به روز است؟

آزمایشگاه‌های دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی و حتی بخش خصوصی تجهیزات خوبی دارند اما لازم است که به تجهیزات و فناوری‌های روز دنیا نیز در زمینه آنالیز و مطالعات خاک‌شناسی و فناوری‌های ماهواره‌ای و سنجش از دور مجهز شوند تا بتوانند در زمینه تولید نقشه‌ها و گزارشات جامع و مطالعات با دنیا رقابت کنند. همچنین لازم است به مرور زمان با توسعه علم و فناوری و ابداع روش‌ها و تجهیزات جدید کاملاً با آنها آشنا شده و مطالعات جدید و به روز همپای علم و فناوری روز دنیا انجام داد و دیدگاه‌های نو در زمینه مطالعات و فرایندها و ارائه شیوه‌های جدید مطرح کرد.
از مسائل مهمی که امروز خاک‌های ما به آن مبتلا است تخریب محیط زیست و فرسایش خاک و آلودگی و پسماندها است. به اعتقاد شما چه برنامه کوتاه مدتی برای مقابله ضروری است؟
خاکی که هر سانتیمتر مکعب آن سال‌های بسیار زیادی طول می‌کشد تا ساخته شود با سرعت بسیار زیادی که در دنیا دارای رکورد بالا است در حال فرسایش و از بین رفتن است و در حال و آینده امنیت غذایی ما را به مخاطره انداخته و این امر تشدید خواهد شد. این فرسایش شدید و فرونشست پرسرعت به‌دلیل تهی شدن آب‌های زیرزمینی و همچنین بحران ریزگردها سلامت و نحوه زندگی انسان‌ها را به مخاطره انداخته باعث آلودگی هوا و مشکلات تنفسی شده و ممکن است بسیاری از سکونتگاه‌های پرجمعیت را برای سکونت ناممکن سازد.
باید در این زمینه یک عزم جدی همگانی و ملی به‌وجود آید تا با مصرف صحیح، تغییر سبک زندگی به سمت کم مصرف‌گرایی و تولید اندک پسماندها، راهی برای نجات طبیعت که خاک نیز جزو اصلی آن است یافت.
اجرای قانون جامع خاک، اصلاح موارد مورد نیاز در اجرا، ملزم کردن صنایع، کشاورزان و بهره برداران خاک به رعایت مسائل زیست محیطی، رعایت تناوب کشت و آیش، مصرف اصولی و علمی نهاده‌های کشاورزی و عزم ساختارهای قانونی و قدرت کشور برای حمایت از خاک، محیط زیست، جلوگیری از تخریب اراضی و یا تغییر کاربری آنها، به کار گرفتن فارغ‌التحصیلان و متخصصین خاک در عرصه اجرا و اعتماد به مطالعات دانشگاهی و سوق آنها به کاربردی شدن و مسأله محور کردن پژوهش‌های دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی و همچنین قرار دادن ضمانت اجرایی برای قوانین و حفظ محیط زیست از راهکارهای پیشنهادی برای نجات خاک‌ها و طبیعت کشورمان است.

انتهای پیام/

منبع: ایران آنلاین

کلیدواژه: میلیون هکتار دانشگاه ها خاک شناسی علوم خاک خاک ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۲۵۵۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پیوستن رهبران فناوری دنیا به هیئت فدرال ایمنی هوش مصنوعی آمریکا

سم آلتمن از شرکت اوپن‌ای‌آی(OpenAI) و دیگر رهبران فناوری به منظور بحث و تدوین چگونگی استقرار ایمن هوش مصنوعی در زیرساخت‌های حیاتی به هیئت فدرال ایمنی هوش مصنوعی می‌پیوندند.

به گزارش ایسنا، سم آلتمن مدیر عامل شرکت اوپن‌ای‌آی، ساتیا نادلا مدیر عامل شرکت مایکروسافت، ساندار پیچای مدیرعامل آلفابت(گوگل) و دیگر رهبران شرکت‌های بزرگ فناوری آمریکا به هیئت ایمنی و امنیت هوش مصنوعی دولت ایالات متحده ملحق می‌شوند.

به نقل از وال استریت ژورنال، جنسن هوانگ از انویدیا، کتی واردن از نورثروپ گرومن و اد باستیان از دلتا و دیگر رهبران صنعت فناوری و هوش مصنوعی نیز به آنها ملحق شده‌اند.

این هیئت ایمنی هوش مصنوعی با وزارت امنیت داخلی آمریکا کار خواهد کرد و در مورد چگونگی استقرار ایمن هوش مصنوعی در زیرساخت‌های حیاتی این کشور مشاوره خواهد داد. آنها همچنین وظیفه دارند توصیه‌هایی را برای اپراتورهای شبکه برق، ارائه دهندگان خدمات حمل و نقل و کارخانه‌های تولیدی در مورد اینکه چگونگی حفاظت از سیستم‌های خود در برابر تهدیدات بالقوه‌ای که ممکن است توسط پیشرفت‌های این فناوری ایجاد شود، ارائه دهند.

دولت بایدن سال گذشته دستور ایجاد یک هیئت ایمنی هوش مصنوعی را به عنوان بخشی از یک فرمان اجرایی فراگیر داد که بر تنظیم توسعه هوش مصنوعی تمرکز دارد.

در وبسایت وزارت امنیت داخلی آمریکا آمده است که هیئت مدیره شامل کارشناسان هوش مصنوعی از بخش خصوصی و دولتی است که به وزیر و جامعه زیرساخت‌های حیاتی مشاوره می‌دهند.

آلخاندرو مایورکاس وزیر امنیت داخلی آمریکا می‌گوید استفاده از هوش مصنوعی در زیرساخت‌های حیاتی می‌تواند خدمات را تا حد زیادی بهبود بخشد. برای مثال می‌تواند تشخیص بیماری را تسریع کند یا ناهنجاری‌ها را در نیروگاه‌ها به سرعت تشخیص دهد، اما آنها خطر قابل توجهی دارند که وزارتخانه امیدوار است با کمک این هیئت آن را به حداقل برساند.

با این اوصاف، نمی‌توان این پرسش را مطرح نکرد که آیا این رهبران فناوری هوش مصنوعی می‌توانند راهنمایی‌هایی ارائه دهند که در درجه اول به خودشان و شرکت‌هایشان نفع نرساند؟ کار آنها حول محور پیشرفت فناوری‌های هوش مصنوعی و ترویج استفاده از آنهاست، در حالی که این هیئت قرار است اطمینان حاصل کند که سیستم‌های زیرساخت حیاتی از هوش مصنوعی مسئولانه استفاده می‌کنند.

در هر صورت به نظر می‌رسد مایورکاس مطمئن است که آنها وظایف خود را به درستی انجام خواهند داد. همچنین می‌گوید که رهبران فناوری ماموریت این هیئت را درک می‌کنند و این ماموریتی نیست که در مورد توسعه تجارت باشد.

انتهای پیام